Dilemma’s in tijden van een pandemie (1)

Dilemma’s in tijden van een pandemie (1)
6 min

De directie van PSV kwam in 2020 voor grote vragen te staan. Algemeen Directeur Toon Gerbrands en Commercieel Directeur Frans Janssen spraken daar in het voor- en najaar over met PSV Media. Met hen gaan we terug naar enkele sleutelmomenten van de crisis. Vandaag deel 1.

Voorjaar 2020. Start van de Coronapandemie, competitie wordt gestaakt.

Gerbrands: “Zelf heb ik de uitbraak ervaren als een escalatieladder. Het begint met een aantal wedstrijden in Brabant die niet doorgaan. Vervolgens gaat heel Nederland eruit. Dan volgt een periode vol twijfel over doorgang van de voetbalcompetitie en tot slot wordt die competitie voortijdig afgebroken. Omdat de situatie in Brabant destijds heviger was dan in de rest van Nederland, hadden wij al heel snel door dat er iets ingrijpends stond te gebeuren. Daarom zijn wij direct uitgegaan van het slechtst denkbare scenario dat in onze ogen mogelijk was.”
Janssen: “De Nederlandse voetbalwereld was vooral bezig met de vraag wanneer we weer gingen voetballen. Volgende week? De weer daarna? In ons scenario zijn we direct uitgegaan van het afbreken van het seizoen, op z’n vroegst pas voetbal in augustus en ieder geval voor langere tijd geen publiek bij wedstrijden. De gedachte was: als het meevalt, kunnen we altijd nog afschalen. Opschalen is een stuk lastiger.”
Gerbrands
: “Cruciaal is om direct de zogenaamde ontkenningsfase over boord te gooien. Dat heb ik eerder al ervaren in mijn tijd bij AZ (dat in 2009 financieel in zwaar weer terechtkwam door het faillissement van hoofdsponsor DSB Bank. Gerbrands was destijds algemeen directeur van AZ, red.). Aan opmerkingen als ‘misschien valt het wel mee’ of ‘laten we even afwachten hoe de situatie zich ontwikkelt’ heb je als organisatie niets. Of het nou ging over tegemoetkomingsregelingen voor onze seizoenkaarthouders of over plannen voor aankomend seizoen, alle scenario’s lagen snel op tafel. De voorsprong die we daarbij creëerden, heeft ons tot op de dag van vandaag enorm geholpen.” 
Janssen: “Vergeet niet dat een crisis als deze in de voetballerij nog nooit is voorgekomen. Omdat wij oprecht benieuwd waren wat onze supporters, sponsoren, relaties, spelers en medewerkers van PSV wilden horen, zijn we direct met al deze groepen in gesprek gegaan. Vanaf het begin vonden wij dat we dit samen moesten oplossen.”
Gerbrands: “Als directie hebben wij snel aangegeven een loonoffer te brengen. Wij vonden dat we een voorbeeld moesten stellen als wij met anderen in gesprek gingen over een (financieel) offer. De spelersgroep heeft een verkorte cursus financieel management gehad. We hebben hen uitgelegd wat er zou gebeuren als wij dat niet deden, zij dat niet deden, supporters geen seizoenkaarten meer af zouden nemen en sponsors zich massaal zouden terugtrekken.”
Janssen: “We moesten draagvlak creëren en ik durf te zeggen dat ons dat snel gelukt is door met iedereen persoonlijk, open en eerlijk te communiceren.”

Zomer 2020. Korte termijn versus lange termijn, is Visie 2030 houdbaar in crisistijd?

Gerbrands: “Hoe ouder je wordt, hoe zekerder je weet dat er bij het uitvouwen van een plan zaken altijd anders gaan uitpakken, dan mensen kunnen inschatten.. Bedenk dat er na 9/11 werd gevreesd voor een Derde Wereldoorlog en economische rampspoed. Dat was ook zo na de Bankencrisis in 2008. Feit is dat die zorgen zijn overwonnen. Systemen herstellen zich uiteindelijk wel weer. Daarom overwint visie elke tegenslag. Visie is een langetermijnkoers. Een bepaalde manier van denken waar je altijd op terug kunt vallen. Er kan een hobbel, een heuvel of een berg op je pad komen, door altijd je visie voorop te stellen overwin je tegenslagen. Bovendien, op korte termijn kun je een heel eind komen als je in scenario’s denkt. Dat hebben wij dit jaar constant gedaan.”
Janssen: “Als het goed is hebben heel veel mensen gezien dat we juist in de afgelopen maanden een bepalende rol in de regio hebben gepakt. Dat is precies in lijn met de visie die we hebben uitgezet. Financieel zullen we dat zeker dit jaar niet merken. De realiteit is dat de commerciële inkomsten dalen. In het meest gunstige geval gaan wij uit van een verlies van twintig procent. We hebben echter laten zien dat we iets aan dit gebied toe te voegen hebben. Ik ben ervan overtuigd dat we daar in de toekomst de vruchten van plukken.”
Gerbrands: “In euro’s ga je dit jaar terug, in de rest niet.”
Janssen: “Een voorbeeld: Op mediagebied hebben we in 2020 grote stappen gezet. Als je ziet wat wij dit jaar aan content hebben gemaakt, schrik je gewoon. Omdat er in het begin van dit kalenderjaar geen trainingen en wedstrijden waren, werden we gedwongen om producties naast het voetbal te maken. Daar profiteren we nu van en gaan we als grote speler in de Brainportregio de komende jaren nog veel meer aan hebben. Zeker omdat de wereld nog nooit zo virtueel geweest is als nu.”
Gerbrands: “Een ander voorbeeld is het performancecenter dat we op de PSV Campus wilden bouwen. Op dit moment kunnen we moeilijk een gebouw neerzetten dat miljoenen euro’s kost. Maar stoppen? Nee. Binnen een dag hebben we een virtuele variant opgericht. Alle samenwerkingen gaan gewoon door. Van voeding tot medische tests, alleen niet noodzakelijk in een gebouw. Ook over thuiswerken hebben wij nieuwe inzichten opgedaan. Wij waren daar aanvankelijk niet per se een voorstander van, maar het blijkt nu uitstekend te werken. Iedereen neemt zijn of haar verantwoordelijkheid.”

Deel 2 van deze terublik op 2020 lees je morgenochtend op PSV.nl